Deze blogpost is geschreven door: HolyCow

Genetica #12A: Zilver
Een van de meest geliefde verdunningen, maar ook relatief zeldzaam: Zilver. Ondanks de zeldzaamheid is deze genvariant wel redelijk verspreid. Dat is niet persé heel raar, want rond het jaar 500 kwam de Zilver mutatie al voor in Scandinavië.

Rassen met het Zilver-gen
Het zilver-allel komt tegenwoordig vrij vaak voor bij IJslanders, maar is (al dan niet zeldzamer) ook terug in andere Noord-Europese rassen, of rassen met een Noord-Europese achtergrond: Fins Paard, Zweedse Ardenner, en de Welsh pony. Ook de Franse Comtois staat bekend om zijn zilverbruine kleur. De zilver mutatie is ook te vinden in oude KWPN Tuigerlijnen, en het lijkt erop dat het vroeger zelfs bij Groningers voorkwam! Maar niet alleen binnen Europa komt dit gen voor: Ook in de Verenigde Staten. Natuurlijk de welbekende Rocky Mountains, en andere verwante rassen zoals de Missouri Foxtrotter en de Morgan. Echter zijn er ook andere rassen waar de mutatie voor zilver soms voorkomt, bijvoorbeeld de Quarter Horse. Ondanks dat het een zeldzaam gen is, is het dus wel heel oud en verspreid over de wereld.

Op het Zilver-gen zijn twee opties: Een met de mutatie voor Zilver (‘Z’), of eentje zonder de mutatie voor zilver (‘z’ of ‘n’). Hierbij is het ‘Zilver’-allel  dominant over niet-zilver, waardoor er maar 1x Zilver nodig is om een Zilverkleurig paard te krijgen. Er is geen verschil in vachtkleur tussen paarden met 1x of 2x Zilver.

Dat betekent echter niet dat élk paard met het Zilver-allel ook werkelijk de bijzondere zilverkleur heeft. Het gen toont namelijk alleen op zwart- en bruinbasis, niet op vosbasis. Dat betekent dat een vos wel drager kan zijn van het Zilver-allel, zonder dat je daar iets van ziet. Aan diens nakomelingen kan het Zilver-allel natuurlijk wel nog worden doorgegeven waardoor deze op een veulen met een zwarte of bruine basis alsnog zichtbaar is.

Een zwart paard met het Zilver-allel zal een zeer donkerbruine, chocoladekleurige vacht hebben, met witte, grijze, of blonde manen en staart, met een koper tot zilveren gloed. Rond de koten is de vacht vaak blond of koperkleurig. Daarnaast hebben ze vaak lichte wimpers. Deze kleur wordt ‘Zilver Zwart’, ‘Taffy’, ‘Chocolate’, ‘Zilverappel zwart’ of gewoonweg ‘Zilver’ of ‘Zilverappel’ genoemd. 

Een bruin paard met het Zilver-gen zal een normale roodbruine vacht hebben. De kleur van de benen is zwart of chocoladebruin, met vaak blonde of koperkleurige koten, net zoals bij Zilver-zwarte paarden. Ook de kleur van de manen en staart komt overeen met Zilver zwarte paarden: wit, grijs, en blond, met een koper of zilveren gloed. Deze kleur wordt ‘Zilver bruin’ of ‘Zilverappel bruin’ genoemd.

Door de combinatie van een roodbruine vacht met lichte koten en lichte manen, lijken Zilver bruine paarden vaak op een zweetvos. Zij worden daarom vaak verward met zweetvossen, en het komt zeker voor dat een stamboek een paard als ‘Vos’ registreert in plaats van Zilver bruin. Echter, wat ook voor komt: Een zweetvos met grijzige manen en staart wordt geregistreerd als 'Zilver vos'. Of een zilverkleurig paard wordt correct geregistreerd als zilver, maar krijgt weer de foute naam ‘Zilver vos’ toegewezen. Het is dus belangrijk om niet blind te vertrouwen op hoe een paard geregistreerd is, maar vooral naar het paard zelf te kijken of zelfs een genentest aan te vragen!

Zoals eerder gezegd maakt het voor de vachtkleur niet uit of een paard 1x of 2x Zilver draagt. In het echt maakt dit wel uit! Homozygoot zilver lijkt namelijk een grote kans te geven op oogproblemen. In het echt kruis je daarom het liefst geen twee Zilverkleurige paarden met elkaar.
Op MH is dit gelukkig niet het geval! Hier hebben paarden met 2x Zilver geen oogproblemen, en kan je gerust twee zilverkleurige paarden bij elkaar zetten om je kans op Zilver in het veulen te vergroten. 

Dit geeft de volgende genotypes:
E_ // aa // Z_ = Zilverappel Zwart
E_ // A_ // Z_ = Zilverappel Bruin.
ee // __ // Z_ = Vos. 


Zilverappel zwart, zilverappel bruin en vos.

Andere combinaties
Uiteraard kan Zilver gecombineerd worden met andere verdunning, zoals cream of dun. Hierbij wordt het woordje ‘Zilver’ geplaatst voor de kleurnaam. Heb je een Valk die ook Zilver draagt, dan is dit een Zilver Valk. Of een zwart dun met Zilver? Dan heb je een Zilver zwart dun. Hierbij geldt ook weer dat Zilver niet zichtbaar is op vos. Een palomino die Zilver draagt, is dus gewoon een palomino, en geen ‘Zilver palomino’ of iets dergelijks.


Zilverappel valk, zilverappel zwart dun en palomino.

Hopelijk geeft dit blog je wat meer informatie over deze bijzondere kleur! Kennen jullie een zilverkleurig paard in het echte leven?


Bron: Dagur Brynjólfsson @ wikimedia