Deze blogpost is geschreven door: Marlinda, in samenwerking met Horse Event

Paarden begrijpen - Interview met Annemarie van der Toorn
In dit blog vind je een interview met Annemarie van der Toorn. Annemarie van der Toorn staat bekend om haar uitgebreide ervaring rond het werken met uitdagend paardengedrag. Ze heeft een ORUN niveau drie opleiding opgezet waarmee je instructeur paard & gedrag kunt worden. Hiernaast doet ze nog veel meer, zoals het maken van diverse lesmaterialen voor scholen, het ondersteunen van experts in de paardensector en het beheren van haar inspiratieplatform HorseDaily. Allemaal vanuit haar passie voor paarden & hun gedrag. Lees snel verder om meer te leren over hoe je paarden beter kunt begrijpen!



Je spreekt weleens van het kijken door de ogen van het paard, omdat het zo belangrijk is om te begrijpen waarom paarden doen wat ze doen. Hoe kunnen we als paardenliefhebbers ervoor zorgen dat we beter begrijpen waarom een paard doet wat hij doet?
Het begrijpen van paarden gaat echt om het kijken door hun ogen en begrijpen waarom paarden doen wat ze doen. Het betekent dat je in een constante leerschool moet. We weten eigenlijk heel weinig over deze dieren, en hoewel we kennis hebben, is die kennis beperkt. We weten wat we weten en we weten vooral niet wat we niet weten. Dus als je echt geïnteresseerd bent in paarden, is het een levenslange reis om ze beter te begrijpen. Gelukkig kunnen we dit versnellen door te leren van onderzoeken en inzichten van anderen. Het draait om observeren, leren en onderzoeken.

Stel je voor dat iemand voor het eerst met paarden omgaat en later ook wil leren rijden. Wat zouden dan volgens jou de belangrijkste vaardigheden zijn die je eerst moet ontwikkelen? Of de belangrijkste kennis die je nodig hebt?
Als iemand voor het eerst met paarden omgaat en wil leren rijden, denk ik dat het belangrijk is om inzicht te krijgen in wie deze dieren zijn. Maneges bieden steeds meer cursussen aan over paardengedrag. Ik ben niet een van de mensen die zegt dat je dat echt allemaal moet doen voordat je kunt rijden. Maar ik denk zeker dat het voor zowel beginnende ruiters als hun ouders belangrijk is om te leren over dingen zoals: wat is nou een paard en hoe zit hij in elkaar als vluchtdier? Hoe leert een paard en hoe ervaart hij jou op zijn rug? Hoe ziet hij de wereld en hoe werken z’n oren en andere zintuigen? Dit begrip is cruciaal, zowel voor ruiters als ouders die vertrouwd moeten raken met het omgaan met paarden.
Paarden zijn fantastisch, het zijn geweldige dieren. Maar ze kunnen ook heel snel en zwaar zijn, dus fysiek loop je wel gevaar in de omgang met paarden. Daar moet je wel bewust van zijn en goed mee omgaan.

Heb je 3 goede tips voor veilige omgang met paarden?
Zeker! Er zijn er natuurlijk velen, maar dit zijn er 3:

Tip 1: Loop aan de kant van het gevaar: Als er iets is wat je paard eng kan vinden, zorg dan dat je juist aan die kant loopt. Als je paard dan schrikt, springt hij weg van het gevaar en loopt hij dus niet over je heen.

Tip 2: Loop niet bij de schouder: Te veel mensen wordt geleerd om bij de schouder van het paard te lopen. Ik vind dat een gevaarlijke positie, want als een paard dan schrikt, springt hij zomaar over je heen.

Tip 3: Samenwerken bij zadelen: Als je samen met iemand aan de slag gaat, zoals bij het opzadelen, is het belangrijk om aan dezelfde kant te staan. Want als je allebei aan de andere kant staat en het paard schrikt, is de kans groot dat je het hoofd naar de één trekt en de billen dus naar de ander. Dat kan gevaarlijke situaties opleveren.

Heb je zelf mooie avonturen meegemaakt als jonge paardengek? We zouden graag over één van die avonturen horen!
Één ervan herinner ik me goed. In de vakantie gingen we pony's huren in Lunteren. Ik mocht op de makkelijkere en mijn broer op de moeilijkere. Maarja, ik was een jong en fanatiek meisje en wilde graag even de pony van mijn broer proberen. Alleen, tsja, ik deed ‘t verkeerd en hij ging in volle galop. Vervolgens hing ik tien meter verder onder een boomstam te bungelen, want daar was ik niet onderdoor gegaan! Grote ellende natuurlijk, pony los in de bossen en iedereen boos. Maar ja, dat was wel geniaal.

Wat een avontuur! Gelukkig is het uiteindelijk goed afgelopen. En wat voor mooie, bijzondere dingen maak je tegenwoordig mee?
Twee keer per jaar werk ik in Namibië op een centrum midden in de wildernis. Hier komen jongvolwassenen met verschillende verslavingen, en ik mag samen met hen werken met een kudde van 28 wilde paarden. Wat me het meest raakt, is de overdracht en de inzichten die ze uit deze interactie halen. Dat vind ik super bijzonder. Ook fascineert me het observeren van deze kudde in het wild, hoe ze zich aanpassen aan de natuur en zelfs leren om langer zonder water te kunnen wanneer voedsel en water schaars zijn. De kuddes worden dan ook kleiner, om de overlevingskansen te vergroten. Dat vind ik supermooi! Ik vind die natuur zo prachtig.

Je hebt met veel uitdagende paarden gewerkt. Is er een specifiek paard wat je in het bijzonder is bijgebleven en waarom?
Een paard dat me bijzonder is bijgebleven is Falco, een Gribaldi. Hij was het moeilijkste paard dat we ooit hebben getraind en samen met mijn collega werkten we intensief aan zijn vertrouwen. Het was een hele zoektocht maar uiteindelijk kon hij met zijn eigenaar mee op wedstrijd!
Maar het paard dat me het allermeeste bijblijft is tinker Leo. Mensen hadden hem op de paardenmarkt gekocht en wilden hem met de fiets mee naar huis nemen. Dat lukte niet want Leo was bij ‘t eerste kruispunt omgedraaid en vertrokken. Uiteindelijk hebben ze hem wel thuis kunnen krijgen. Ze konden alleen niets met hem want hij was onhandelbaar, liet zich niet vangen en liep zelfs door de hekken heen. Dus uiteindelijk dachten ze: tsja die moet maar naar de slacht want daar is niks mee te beginnen. Dat is niet gebeurd maar hij is via hun buurman naar mij gekomen, en ik ben hem tijdens Horse Event gaan trainen. De derde dag stonden er duizenden mensen om de bak heen om te kijken, ik vergeet het nooit meer. Toen konden we ‘m rijden! Gewoon door vanuit zijn taal te werken. Daar heb ik toen tussen Leo en Dan Wilson de mooiste communicatie tussen paard en mens gezien van mijn hele leven. Leo is altijd bij mij gebleven en is nu van zijn pensioen aan het genieten met z’n eigen harem.



Gelukkig zullen de meeste paarden geen grote gedragsproblemen hebben. Maar bijna iedere paardengek kent ze wel: de bakkabouters! Paarden die zomaar uit het niets lijken te schrikken. Heb je tips die je als ruiter kunt toepassen als een paard of pony overal bakkabouters denkt te zien?
Ja kijk, wat belangrijk is, is dat wij ons beseffen dat paarden de wereld anders zien dan wij. Ze beleven het anders dan wij. De grootste uitdaging die we momenteel hebben op welzijnsgebied is dat we paarden steeds meer vermenselijken. Dat is een groot risico, want daarmee geef je een paard niet wat hij nodig heeft, ook al doe je dat vanuit je goede hart.
Zijn ogen zijn bijvoorbeeld volkomen anders en dat heeft veel te maken met de bakkabouters. Wij hebben twee ogen aan de voorkant, maar een paard heeft de ogen aan de zijkant en ziet dus veel meer om zich heen. Omdat een paard zoveel om zich heen ziet, krijgt een paard dus veel meer informatie binnen. Dus soms zal jij vanuit jouw blikveld denken: ja, wat is er nou allemaal aan de hand? Terwijl jij als mens simpelweg niet ziet hoe hij de wereld ziet. Daarnaast kan het nog zo zijn dat het paard bepaalde herinneringen heeft aan een plek. En dan heb je ook nog dat iets linksom heel anders kan gaan dan rechtsom, omdat de linker en rechter hersenhelft van een paard niet zoveel met elkaar communiceren. De wind kan ook heel veel invloed hebben, want vluchtdieren zijn per definitie banger als er wind in hun oren staat. Dat is ook logisch, want ze kunnen dan veel minder goed horen.

Je komt natuurlijk ook naar Horse Event! Daar ga je nog veel meer van jouw kennis delen. Kun je meer vertellen over wat je daar gaat vertellen en laten zien?
Ik ga vertellen over de dingen waar ik hier ook over heb verteld: het gedrag van paarden leren begrijpen. We gaan paarden bekijken en ik vraag aan het publiek wat er nou eigenlijk aan hem te zien is. Wat we denken dat het paard nodig heeft om te doen wat we van hem vragen.
Ook ga ik trailerlaaddemo’s laten zien met paarden die heel moeilijk de trailer ingaan. Vorig jaar hadden we bijvoorbeeld Noppie. Ik probeerde hem eerst met leiderschap in de trailer te krijgen, maar dat werkte niet. Wat hij uiteindelijk bleek te zeggen was: “Annemarie, ik kan alles aan, mits jij dichtbij bent en mij de tijd geeft om het te processen”. Dus: stapje, aaitje, stapje, aaitje. En ja hoor, toen ging hij zonder problemen de trailer op! Als je nieuwsgierig bent kun je hier een video van Noppie bekijken: *klik*.
De paardenpsychologie is algemeen, maar elk paard is anders. Ieder paard heeft z'n eigen puzzelstukje en dat puzzelstukje moet je zien te vinden. Dat is super interessant en dat ga ik laten zien tijdens mijn clinics!

Annemarie van der Toorn’s clinics zijn tijdens zowel Horse Event Youth als Horse Event Pro te zien, bijvoorbeeld:
Zaterdag 9 september 10:00 - 10:20: Recreatiepiste: “Omgaan met spannende obstakels”
Zondag 10 september 14:15 - 14:45: Recreatiepiste: “Uitdagende trailerladers”
Zaterdag 16 september 14:55 - 15:35: Instructiepiste: “Hoe leert een paard?”
Zondag 17 september 16:30 - 17:00: Recreatiepiste: “Uitdagende trailerladers”

Heb je nog geen ticket voor Horse Event? Scoor dan een ticket via de speciale Horse Event Superbundel actie! Je krijgt dan korting op je ticket én een heleboel My Horsez cadeautjes! Deze actie loopt t/m 03-09-2023.